Tháng 3 năm 2016 đánh dấu những thay đổi quan trọng trên chính trường Myanmar. Tuân thủ kết quả của cuộc tổng tuyển cử tháng 11 năm 2015, đầu năm 2016, chính phủ sắp mãn nhiệm kỳ của Tổng thống Thein Sein đã từng bước chuyển giao quyền lực cho chính phủ mới với đa số đại diện đến từ đảng Liên đoàn Quốc gia vì dân chủ (NLD) do bà Aung San Suu Kyi làm Chủ tịch.
Ngày 15 tháng 3, ông Htin Kyaw (sinh năm 1946) thuộc NLD đã được Quốc hội Myanmar bầu làm tổng thống với số phiếu bầu cao nhất (360 trên tổng số 652 phiếu) theo quy định của Hiến pháp Myanmar năm 2008. Phó Tổng thống thứ nhất là Myint Swe do quân đội đề cử. Phó tổng thống thứ hai là Henry Van Thio, người do NLD đề cử.
Ngày 17 tháng 3, ông Htin Kyaw trình lên Quốc hội liên bang đề xuất thành lập chính phủ mới gồm 21 bộ với 18 bộ trưởng (so với 36 bộ và 32 bộ trưởng của chính phủ sắp mãn nhiệm)1. Ngày 24 tháng 3, Quốc hội Myanmar đã phê chuẩn đề xuất này với tỷ lệ 661 phiếu ủng hộ, 3 phiếu chống và 21 phiếu trắng2. Ngoài ra, Bộ các vấn đề sắc tộc (Ministry of Ethnic Affairs) cũng được thành lập do Naing Thet Lwin làm bộ trưởng. Theo tân tổng thống Htin Kyaw, việc giải quyết vấn đề sắc tộc là một trong những ưu tiên hàng đầu của chính phủ ông vì “một bộ chuyên giải quyết các vấn đề sắc tộc sẽ đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với tương lai của Myanmar, đất nước rất cần hòa bình, ổn định và phát triển”3
Bên cạnh đó, Thủ lĩnh NLD Aung San Suu Kyi dù không đủ tiêu chuẩn trở thành tổng thống do có hai con trai mang quốc tịch Anh cũng giữ bốn chức vụ bộ trưởng trong nội các Htin Kyaw là Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, Bộ trưởng Bộ Điện lực và Năng lượng, Bộ trưởng Bộ giáo dục, và Bộ trưởng Văn phòng Tổng thống.
Ngày 30 tháng 3, tân tổng thống cùng hai phó tổng thống và 18 thành viên trong nội các của ông đã tuyên thệ trước Quốc hội, đánh dấu một chương mới trong tiến trình dân chủ hóa của Myanmar4. Trong bài diễn văn ngắn gọn đọc trước Quốc hội, ông Htin Kyaw đã đặc biệt lưu ý những ưu tiên quan trọng của Myanmar hiện nay là “hòa giải dân tộc, xây dựng hòa bình, cải cách thể chế dân chủ dựa trên những nguyên tắc của chủ nghĩa liên bang và cải thiện sinh kế”. Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh sẽ tiếp tục cải cách hiến pháp năm 2008 cho phù hợp với tiêu chuẩn dân chủ và nguyện vọng của nhân dân5.
Ngày 31 tháng 3, chính phủ mới đã bổ nhiệm 29 vị trí đứng đầu phụ trách các vấn đề sắc tộc cho 13 bang và vùng6.
1 www.vietnamplus.vn/quoc-hoi-myanmar-chinh-thuc-thong-qua-danh-sach-noi-cac-moi/377772.vnp
2 http://www.mmtimes.com/index.php/national-news/nay-pyi-taw/19558-nld-to-submit-cabinet-on-march-24.html
3 http://www.vietnamplus.vn/myanmar-se-thanh-lap-bo-moi-chuyen-giai-quyet-van-de-sac-toc/377216.vnp
4 http://www.irrawaddy.com/burma/swearing-in-speech-and-handover-mark-day-of-shifting-power.html
5 http://www.irrawaddy.com/burma/the-faces-of-the-next-five-years-burmas-sworn-in-leadership.html
6 http://www.myanmarnews.net/index.php/sid/242694747
Đ.Đ