Sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 09/05/2016 và lên nắm quyền, Tổng thống Rodrigo Duterte đã áp dụng một cách tiếp cận được cá nhân hoá đối với chức vụ tổng thống dựa trên nhiều thập kỷ ông nắm chức thị trưởng và lãnh đạo một triều đại chính trị địa phương ở thành phố Davao. Nhiều người cho rằng sau một năm cầm quyền của ông Duterte, có vẻ như ông vẫn còn rất nhiều khó khăn trong việc đưa ra những hoạch định chính sách và quản trị chính trị rộng hơn của đất nước Philippines. Cụ thể là việc quản lý hiệu quả quan hệ giữa nhánh hành pháp và lập pháp để biến chính sách thành luật. Do nhiều dự luật cải cách then chốt thường bị phải chờ đợi trong khoảng thời gian dài nên dẫn đến tiến trình lập pháp ở quốc gia này rất chậm chạp và cồng kềnh. Trong 11 tháng đầu tiên của Chính quyền Duterte thì chỉ có 04 dự luật được ký thành luật, trong đó có một dự luật nhằm trì hoãn các cuộc bầu cử địa phương.
Bên cạnh đó, các tuyên bố của Tổng thống Duterte liên quan tới việc thiết quân luật, cuộc chiến chống ma tuý và một vài quyết định khác của ông đã tạo ra những nghi ngờ về việc ông chấp nhận hoàn toàn các hạn chế đối bới quyền lực tại văn phòng của tổng thống. Hiện tại, một đạo luật đang được soạn thảo nhằm trì hoãn thêm các cuộc bầu cử và cho phép tổng thống Duterte chỉ định các trưởng thôn và hội đồng thay thế. Tháng 09/2016, sau vụ đánh bom khủng bố tại thành phố Davao, ông đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp vô thời hạn trên cả nước. Ngày 23/05/2017, tổng thống Duterte tuyên bố tình trạng thiết quân luật và đình chỉ lệnh đình quyền giam giữ đối với toàn bộ Mindanao (khoảng 22% dân số cả nước) trong vòng 60 ngày sau các cuộc đụng độ vũ trang khởi phát giữa các nhóm khủng bố với các lực lượng vũ trang và cảnh sát tại thành phố Marawi.
Ngoài ra, theo các cuộc thăm dò dư luận hàng quý của Social Weather Stations về mức độ hài lòng với sự thể hiện của tổng thống này thì không có sự giảm đáng kể nào trong 9 tháng đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống. Đồng thời, việc tổng thống Duterte chiếm đa số lớn trong quốc hội đồng nghĩa với việc ông không phải đối mặt với sự chống đối chính trị đáng kể nào. Ông chưa từng phải đối mặt với sự chống đối trên quy mô lớn bất chấp việc ủng hộ an táng cựu tổng thống Marcos tại nghĩa trang Anh hùng, tiến hành cuộc chiến tranh chống ma tuý với số người chết lên hàng nghìn và nhiều lần chỉ trích Giáo hội Công giáo. Những kỳ vọng rằng chức vụ tổng thống sẽ làm thay đổi ông Duterte vẫn chưa thể trở thành hiện thực trong thời gian trước mắt.
X.T
tổng hợp