Thực hiện Thỏa thuận hợp tác khoa học giữa ba cơ quan,ngày 26/9/2024, tại Thủ đô Viêng Chăn - Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Viện Khoa học Kinh tế và Xã hội Quốc gia Lào chủ trì phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam và Viện Hàn lâm Hoàng gia Campuchiatổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề “Tăng cường hợp tác Việt Nam – Lào – Campuchia trong bối cảnh toàn cầu mới”. Được khởi xướng từ năm 2012, Hội thảo thường niên giữa ba cơ quan trở thành diễn đàn quan trọng và thường xuyên giữa các chuyên gia và nhà khoa học của Việt Nam, Lào, Campuchia.
Tham dự và chủ trì Hội thảo có TS. Kong Kẹo Xay Sông Kham, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Viện Khoa học Kinh tế và Xã hội Quốc gia Lào (LASES); PTS. Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (VASS); Viện sỹ Sok Touch, Chủ tịch Viện Hàn lâm Hoàng gia Campuchia (RAC) cùng các nhà khoa học, các chuyên gia đến từ ba cơ quan, các trường đại học và viện nghiên cứu có cùng mối quan tâm.
Hội thảo khoa học quốc tế lần thứ 10đã được tổ chức vào ngày 20/9/2023 tại Thành phố Hồ Chí Minh với chủ đề “Hợp tác thương mại và đầu tư giữa Việt Nam, Lào và Campuchia trong bối cảnh kinh tế số”. Tại Hội thảo năm 2023 ba bên đã nhất trí tổ chức Hội thảo khoa học năm 2024 với chủ đề “Tăng cường hợp tác Việt Nam, Lào và Campuchia trong tình hình quốc tế mới” tại Lào. Hội thảo lần này được tổ chức trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động, với mong muốn xem xét bối cảnh mới, đánh giá cơ hội và thách thức cũng như đề xuất các giải pháp thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa ba quốc gia nhằm mang lại sự phát triển cho mỗi nước và thịnh vượng chung của khu vực.
Phát biểu chào mừng Hội thảo, TS. Kong Kẹo Xay Sông Kham, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch LASES nhiệt liệt chào mừng các đại biểu đến từ ba cơ quan, Đại sứ quán Việt Nam tại Lào, các nhà nghiên cứu đến từ các viện nghiên cứu và trường đại học. Chủ tịch khẳng định ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia có lịch sử hợp tác lâu đời, là các nước anh em, Đảng, Nhà nước, Nhân dân có sự chia sẻ thường xuyên trên tinh thần giúp đỡ lẫn nhau, là quan hệ hiếm có trên thế giới. Quan hệ của ba Viện ngày càng được vun đắp, hợp tác ngày càng chặt chẽ, có nhiều hội thảo và sự giúp đỡ lẫn nhau cả đa phương và song phương. Hội thảo lần này được tổ chức để các bên chia sẻ, giúp đỡ nhau cùng phát triển. Đây cũng là cơ hội để các học giả nghiên cứu, phân tích sâu các vấn đề, đề xuất các giải pháp giúp Đảng và Chính phủ lập kế hoạch phù hợp với thực tế. Hiện nay, tình hình thế giới đang diễn biến khó lường, cạnh tranh kinh tế, tranh chấp thương mại, các vấn đề về thông tin, quân sự, tranh chấp vũ trang đang xảy ra nhiều nơi trên thế giới, vấn đề mâu thuẫn biên giới dẫn đến nhiều tranh chấp gây ảnh hưởng đến phát triển kinh tế-xã hội, đến chính trị-an ninh của ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia. Với Lào, hội thảolần này được tổ chức trong thời điểm Lào đăng cai ASEAN và các hội nghị liên quan, đồng thời cũng là thời gian đánh giá kế hoạch năm năm lần thứ 9 (2021-2025), chuẩn bị đại hội lần thứ 12 của Đảng và chuẩn bị kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội Lào giai đoạn 2026-2030. Vì vậy, hội thảonày có ý nghĩa quan trọng đối với Lào trong xác định phương hướng và giải pháp trong năm năm tới. Chủ tịch Kong Kẹo Xay Sông Kham một lần nữa khẳng định mặc dù tình hình thế giới, khu vực biến đổi ngày càng khó lường và gây mâu thuẫn cạnh tranh toàn diện,ba nước vẫn phải tiếp tục duy trì hợp tác, đoàn kết, hài hòa để mang lại lợi ích cho người dân ba nước. Các nước nên tận dụng cơ hội này để thúc đẩy sự phát triển, hợp tác lẫn nhau, để giúp người dân phát triển và cải thiện cuộc sống.
Phát biểu tại Hội thảo, PGS.TS. Tạ Minh Tuấn, Phó chủ tịch VASS nhấn mạnh trong những năm qua, quan hệViệt Nam, Lào vàCampchia không ngừng được củng cố và phát triển. Ba nước có truyền thống láng giềng gắn bó, có sự tương đồng về các nguyên tắc đối ngoại độc lập, tự chủ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, ủng hộ chủ nghĩa đa phương, đề cao trật tự thế giới dựa trên luật lệ, vai trò trung tâm của Liên hợp quốc, chống sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế, coi trọng vai trò của các nước láng giềng trong chính sách đối ngoại của mỗi nước. Đây là những nền tảng quan trọng để ba nước tiếp tục củng cố và phát triển quan hệ trong bối cảnh khu vực và toàn cầu mới. Được khởi xướng từ năm 2012, Hội thảo thường niên giữa bacơ quan trở thành diễn đàn quan trọng và thường xuyên giữa các nhà quản lý, các chuyên gia và nhà khoa học của Campuchia, Lào và Việt Nam. Tiếp nối thành công của các hội thảo trước đây, Hội thảo lần này có ý nghĩa thiết thực cả về lý luận và thực tiễn.
Hội thảo được tổ chức thành 3 phiên với 9 tham luận trình bày, tập trung vào ba chủ đề chính: 1) Tình hình toàn cầu và bối cảnh mới: Góc nhìn từ Lào, Việt Nam và Campuchia; 2) Cơ hội và thách thức của CLV trong bối cảnh toàn cầu mới; 3) Tăng cường hợp tác giữa các quốc gia Lào, Việt Nam và Campuchia trong bối cảnh toàn cầu mới. Các tham luận và thảo luận tại Hội thảo đã làm rõ tình hình hợp tác và phát triển mối quan hệ CLV trong bối cảnh hiện nay, nhận diện cơ hội, thách thức để từ đó đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường hợp tác giữa Lào, Việt Nam và Campuchia trong bối cảnh toàn cầu mới. Nhìn chung, các tham luận và ý kiến phát biểu đã khẳng định:
- Trong gần 40 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Campuchia ba nước đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, hội nhập quốc tế. Quan hệ giữa ba nước ngày càng được củng cố trên mọi mặt.
- Bối cảnh mới đang có nhiều biến động: Cạnh tranh ảnh hưởng giữa các cường quốc ngày càng gay gắt, Đại dịch Covid-19 đã tác động tiêu cực đến kinh tế toàn cầu, Cách mạng công nghiệp 4.0 mở ra nhiều cơ hội mới; Biến đổi khí hậu đang là mối đe dọa chung của toàn nhân loại… Bối cảnh mới hiện nay có nhiều tác động tới sự phát triển bên trong và chiến lược đối ngoại của mỗi quốc gia trong đó có Lào, Việt Nam và Campuchia.
- Trong bối cảnh mới với nhiều thuận lợi nhưng cũng đầy thách thức, khó khăn, ba nước cần tiếp tục kiên định với đường lối đổi mới, đưa đất nước tiếp tục phát triển. Lào, Việt Nam và Campuchia với tình hữu nghị gắn bó, với nhiều đặc điểm tương đồng và đặc biệt cùng nằm trên bản đảo Đông Dương cần sát cánh cùng nhau chia sẻ vận mệnh và hợp tác vì sự thịnh vượng chung.
Tổng kết Hội thảo, TS. Kong Kẹo Xay Sông Kham, Ủy viên trung ương Đảng, Chủ tịch LASES đánh giá cao các bài tham luận và những ý kiến thảo luận, nhấn mạnh các tham luận và trao đổi đã khẳng định sự cần thiết của việc tiến hành công cuộc đổi đổi mới ở mỗi nước. Chủ tịch Kong Kẹo Xay Sông Kham khẳng định trong thời gian tới ba cơ quan sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác sâu rộng hơn để nghiên cứu và cung cấp thông tin khoa học đúng sự thật để báo cáo cho Chính phủ nước mình, giúp hoạch định chính sách và ứng phó với những thách thức trong các lĩnh vực cụ thể chính trị - an ninh, kinh tế - xã hội, văn hóa, môi trường để mang lại ấm no cho nhân dân mỗi nước và làm cho vai trò vị thế mỗi nước trong diễn đàn quốc tế tăng cao. Ông cũng đề xuất trong tương lai ba Viện nên có nghiên cứu chung đối với các vấn đề nổi lên có tác động chung tới Việt Nam, Lào, Campuchia.
Trong khuôn khổ Hội thảo, Lãnh đạo ba Viện đã có buổi làm việc thảo luận chủ đề hợp tác tiếp theo và chủ đề cụ thể cho Hội thảo quốc tế ba bên năm 2025. Lãnh đạo ba Viện nhất trí Hội thảo quốc tế ba bên lần thứ 12 sẽ được Viện Hàn lâm hoàng gia Campuchia đăng cai tổ chức tại Campuchia vào cuối tháng 9 năm 2025 với chủ đề “Hài hòa kinh tế, văn hóa, xã hội ở Việt Nam, Lào và Campuchia”.
Phòng Hành chính - Tổng hợp