Việc thực hiện các Chỉ thị của Bộ chính trị, đặc biệt là Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với việc thực hiện các quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo, chủ chốt các cấp đã được thực hiện một cách nghiêm túc, phù hợp với đặc thù của Chi bộ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á.
Về công tác lãnh đạo-chỉ đạo: Chi bộ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á đã cụ thể hóa ban hành các văn bản để triển khai thực hiện Kết luận số 01-KL/TW bao gồm: (1) Kế hoạch học tập toàn khóa và kế hoạch học tập chuyên đề năm 2021 thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” của chi bộ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á’ (2) Kế hoạch Chuyên đề năm 2022 “Tăng cường tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam”; (3) Kế hoạch chuyên đề năm 2023 “Tăng cường tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của Viện Nghiên cứu Đông Nam Á”.
Kết quả thực hiện cụ thể như sau:
Về việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chuẩn mực đạo đức gắn với rà soát, bổ sung các quy chế, quy định nội bộ; phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên nhất là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền và đoàn thể các cấp: Cấp uỷ, Lãnh đạo Viện chỉ đạo rà soát, xây dựng, bổ sung hoàn thiện, tổ chức thực hiện các chuẩn mực đạo đức công vụ của cán bộ, công chức gắn với các chuẩn mực đạo đức Hồ Chí Minh; mỗi công chức, nhất là Bí thư, Lãnh đạo Viện đã chủ động xây dựng kế hoạch tu tưỡng, rèn luyện theo cương vị công tác của toàn khóa và hằng năm. Cấp uỷ, Lãnh đạo Viện cũng rất gương mẫu trong chấp hành các quy định của Đảng, Nhà nước, cơ quan; thật sự dân chủ, phát huy dân chủ từ trong tư duy đến hoạt động lãnh đạo, quản lý, điều hành; gương mẫu trong nói đi đôi với làm; gương mẫu trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; gương mẫu về đạo đức, lối sống; gương mẫu và có trách nhiệm xây dựng khối đoàn kết nội bộ, công bằng, minh bạch trong mọi hoạt động; có tình thương và trách nhiệm với mọi người trong cơ quan với các chủ trương, hoạt động điển hình như sau:
Sự gương mẫu của đảng viên, người đứng đầu trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị còn được thể hiện ở chỗ, họ là những gương điển hình trong việc thực hiện định mức công việc của đơn vị (KPI). Có những đồng chí đảng viên là lãnh đạo, quản lý hoàn thành gấp 4 đến 5 lần, thậm chí 8 lần định mức của đơn vị. Số đảng viên còn lại cũng đều hoàn thành vượt định mức công việc được giao hàng năm.
Người đứng đầu cấp ủy và lãnh đạo Viện Nghiên cứu Đông Nam Á đề ra và gương mẫu thực thi các quy định tạo môi trường công bằng để tất cả cán bộ, đảng viên, viên chức và người lao động được phát huy năng lực, có cơ hội tiếp cận các hệ đề tài để trưởng thành nhanh hơn. Cụ thể, nhằm tạo thêm cơ hội nâng cao năng lực nghiên cứu cho các viên chức trẻ và tạo sự công bằng trong tiếp cận các cơ hội thực hiện đề tài, cuối năm 2021 Cấp ủy và Lãnh đạo Viện đề ra và thống nhất chủ trương các viên chức của Viện sẽ không làm chủ nhiệm cấp Bộ thuộc ngân sách hàng năm của Viện Hàn lâm 2 kỳ liên tiếp (trừ trường hợp thực hiện nhiệm vụ đặc biệt hoặc thiếu chuyên gia chủ trì các hệ đề tài từ cấp Bộ trở lên). Chủ trương này được thực hiện nghiêm túc từ 2023 với sự gương mẫu của các đảng viên là viên chức lãnh đạo, quản lý (chỉ có 02 đảng viên được giao tiếp tục làm chủ nhiệm đề tài thuộc phạm vi chuyên môn cần giải quyết cấp bách của Viện).
Cấp ủy và Lãnh đạo Viện Nghiên cứu Đông Nam Á cũng rất gương mẫu trong việc thực hiện quy hoạch lãnh đạo chính quyền và cấp ủy. Nhờ vậy, cho đến nay, tất cả các vị trí (Bí thư, Phó Bí thư, Chi ủy viên, Viện trưởng, Phó Viện trưởng, Trưởng phòng, Phó Trưởng phòng, Tổng Biên tập, Phó Tổng biên tập) cũng đều đã được quy hoạch và quy hoạch cũng đã đã được Đảng ủy, Lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phê duyệt, tạo thuận lợi cho việc cân nhắc bổ nhiệm của Đảng ủy, Lãnh đạo Viện Hàn lâm và Lãnh đạo đơn vị.
Tính gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ của cấp ủy, lãnh đạo Viên, viên chức quản lý cấp phòng và các đảng viên thể hiện rõ trong việc xếp loại viên chức và đảng viên hàng năm. Cụ thể, trong các năm 2020, 2021 và 2022, ngoài số lượng đảng viên được xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ khiêm tốn do quy định của đảng thì đa số các đảng viên của đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ. Về mặt chính quyền, trên 50% số đảng viên, lãnh đạo viện, tạp chí và lãnh đạo phòng đều được xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, số còn lại hoàn thành tốt nhiệm vụ
Kết quả lớn nhất của việc học tập tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh về nêu gương tại đơn vị là đơn vị tiếp tục duy trì truyền thống đoàn kết, dân chủ; các đảng viên là viên chức lãnh đạo, quản lý luôn gương mẫu trong việc thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, quy định của Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam và của đơn vị; tất cả viên chức và người lao động có cơ hội công bằng để phát huy năng lực chuyên môn, sở trưởng công tác và tiếp cận các nguồn lực cho phát triển.
Một số bài học kinh nghiệm rút ra trong thời gian tới:
Thứ nhất, quán triệt kịp thời, nghiêm túc các chủ trương của Đảng về các học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh nói chung, đặc biệt là tính gương mẫu, tiên phong của đảng viên, người đứng đầu.
Thứ hai, luôn đặt lợi ích của cơ quan, đơn vị, lợi ích hợp pháp của đảng viên, viên chức và người lao động làm trọng tâm trọng việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị của đơn vị.
Thứ ba, đảng viên là người đứng đầu phải thực sự gương mẫu, chuẩn mực trong việc thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, quy định của Viện Hàn lâm và của đơn vị trong tất cả các hoạt động công tác, đặc biệt là trong công tác chuyên môn.
Thứ tư, chủ động thực hiện nguyên tắc dân chủ, minh bạch trong công tác lãnh đạo và chỉ đạo, huy động phát huy tối đa sự đóng góp trí tuệ và công sức của đảng viên, viên chức và người lao động trong toàn đơn vị.
Thứ năm, thực hiện đánh giá nghiêm túc định mức công việc của viên chức, người lao động nói chung, đảng viên và người đứng đầu nói riêng.
Lê Phương Hoà
Viện Nghiên cứu Đông Nam Á